Birinci Dünya Savaşı’nı sona erdiren Mondros Ateşkes Antlaşması yenilginin kabul edilmesi anlamına geliyordu. Antlaşmanın 1. maddesi, İtilaf kuvvetlerininin Çanakkale ve İstanbul Boğazlarını işgal etmelerine izin veriyor, 7. maddesi ise ülke üzerinde güvenlikleri için gerekli gördükleri yerleri işgal etme hakkı tanıyordu.
Ateşkesin haftası dolmadan İngilizler Çanakkale Boğazı’nın her iki tarafına çıkarak işgal etmişler ve tabyalardaki topların hepsine el koymuşlardı. Üç yıl önce denizden ve karadan bir türlü geçemedikleri Çanakkale’yi kolayca ele geçirmişlerdi (12 Kasım 1918).
Ateşkesin ikinci haftası dolarken (13 Kasım 1918) İtilaf Devletlerine ait donanma İstanbul önlerine geldi. Çoğu İngiliz gemilerinden oluşan donanma içinde Fransız ve İtalyan gemileri de vardı. 14 ve 15 Kasım 1918 günlerinde Boğaz’ın Rumeli ve Anadolu yakaları tamamen kontrol altına alındı. İstanbul’a asker çıkarıldı. Türk polisi ve jandarmasının hiçbir otoritesi kalmadı. İstanbul’u Trakya’ya bağlayan demiryollarını da işgal ettiler. Donanma komutanı Mondros Ateşkes Antlaşması’nı imzalayan İngiliz Amiral Calthorpe idi.
17 Ocak 1919’da şehrin Türk güvenlik kuvvetleri işgal komutanlığı emri altına alındı. 16 Mart 1920’de İstanbul resmen işgal edilerek süreç tamamlandı.
Araştırmacı /Türkiye