1852 – 53 Karadağ Askerî Harekâtı ve Sonuçları
Balkanlarda milliyetçiliğin yükselmesi ile birlikte her millet bağımsızlık telaşına düştü. Bu milletlerden birisi olan Karadağ’ın durumu diğerlerinden tamamen farklıdır. Onlar, 1697’de I. Danilo Nyeguş’un Karadağ idaresini ele geçirmesiyle birlikte Osmanlı egemenliğini reddetmeye başladılar. Osmanlılar bölgeye defalarca sefer yapmalarına karşın, bölgenin dağlık yapısı ve Karadağlılar’ın savaşçı kimlikleri yüzünden Karadağ üzerinde tam bir hâkimiyet kuramadı. 1850’lere gelindiğinde II. Danilo’nun ladika olmasıyla birlikte Karadağ’da durum kökten değişti. O din ve devlet işlerini birbirinden ayırdı. Ardından bağımsızlığını ve prensliğini ilan etti. Çeşitli nedenlerle Osmanlı Devleti’ne müdahale etmek için fırsat kollayan Avusturya ve Ruslar’ın açık desteği ile Karadağ sınırında olan Zabliak’a saldırdı ve kaleyi ele geçirdi. Bu fiili saldırı karşısında harekete geçen Ömer Lûtfî Paşa komutasındaki Osmanlı orduları 5 koldan Karadağ topraklarına girdi. Operasyon başarılı geçti ve Osmanlı orduları Çetine kapılarına dayandı. Tam bu sırada Avusturyalılar’ın sert müdahalesi ile harekât durduruldu. Avusturya Hükümeti harekâtı durdurmak için Kont Leningen’i olağanüstü elçilikle İstanbul’a gönderdi. Leningen Osmanlı dışişlerine 3 ve 10 Şubat’ta içinde savaş seçeneğine de bulunan 2 ültimatom verdi. Avusturya ile savaşı göze alamayan Osmanlı Devleti, Karadağ’ı boşaltmak zorunda kaldı. Bu durum Karadağlılar’ı daha da şımarttı ve 1862’ye kadar sürecek Osmanlı- Karadağ çatışmasını başlattı. Osmanlı askerî harekâtı Avrupa’daki çatışmaları da su yüzüne çıkardı. Taraflar netleşti ve Kırım Savaşı diplomatik anlamda başladı.