İslâm Hukukunun Osmanlı Devleti’nde Tatbiki: Şer’iye Mahkemeleri Ve Şer’iye Sicilleri
Kuruluş yılından itibaren Şer’î kaza usulünü benimseyen Osmanlı Devleti’nin birinci padişahı Sultan Osman’ın ilk tayin ettiği iki memurdan birisi kadı olmuştur. Kadıları yetiştirecek bir kaynak henüz mevcut olmadığından, ilk Osmanlı kadıları Anadolu, İran, Suriye ve Mısır gibi yerlerden getirilmiştir. I. Murad’ın Molla Fahreddin Acemî’yi 130 akçe maaş ile ilk defa fetva görevine tayin ettiği bilinmektedir. Daha sonra fethedilen her idare merkezine bir kadı tayin edilmiş ve biraz sonra zikredeceğimiz adlî teşkilât ortaya çıkmıştır. Tek kadının görev yaptığı bu usule Şeri’ye Mahkemeleri adı verilmektedir. Şer’îye Mahkemelerinin belli bir makam binası yoktur. Ancak bu Şer’î meclis adıyla yargılamanın yapıldığı belirli bir yerin olmadığı manasına alınmamalıdır. Kadıların yargı işlerini yürütebilecekleri ve tarafların kendilerini her an bulabilecekleri muayyen bir yerleri vardır. Bu, kadının evi, cami, mescid veya medreselerin belli odaları olabilir. Bayram ve cuma günleri dışında yargı görevini ifa ederler.
Rotterdam İslâm Üniversitesi Rektörü / Hollanda