Sultan Melikşah (Şahinşah) ve Sultan I. Mesud Dönemleri
Sultan I. Kılıçarslan’ın Ölümünden Sonra Türkiye Selçuklu Devleti’nin Durumu Sultan I. Kılıçarslan’ın Karısı Ayşe Hâtun ve Oğlu Tuğrul Arslan’ın Malatya’ya Gelmesi ve Tuğrul Arslan’ın Hükümdarlığının İlân Edilmesi Emîr Çavlı Sakavu, Kılıçarslan karşısında kazandığı zaferden sonra doğruca Musul’a yürüdü ve hiçbir mukavemetle karşılaşmadan şehre girdi. Esasen İbnü’l-Esîr ve Ebu’l-Ferec de Kılıçarslan’ın burada bıraktığı adamlardan hiç kimsenin Çavlı’ya karşı koymaya cesaret edemeyeceğini kaydetmişlerdir. Çavlı, Bozmuş’tan kalenin teslimi, Musul’dan almış olduğu her şeyin iadesini ve kimlerle geldiyse onları da yanına almak suretiyle sulh içinde geri dönmesini istedi. Bozmuş, çaresiz bu istekleri yerine getirdi. Şehre tamamen hâkim olan Çavlı, hutbeyi yeniden Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar adına okutmaya başladı ve Kılıçarslan’ın bir miktar askerle Musul’da bıraktığı oğlu Melikşah’ı (Şahinşah) da İsfahan’a Sultan Muhammed Tapar’ın yanına gönderdi. Emîr Bozmuş, sultanın en küçük oğlu Tuğrul Arslan ile annesi Ayşe Hâtun’u alıp Malatya’ya götürdü. Sultan I. Kılıçarslan’ın hanımı Ayşe Hâtun burada oğlu Tuğrul Arslan’ı hükümdar ilân ettirdi. Oğlu henüz küçük yaşta olduğu için şehrin idaresini eline aldı. O, bir müddet sonra bu şehirde bulunan İl Arslan ismindeki genç bir emîr ile anlaşarak, Bozmuş’u öldürttü. Böylece Bozmuş’tan kurtuldu ve sonra da İl Arslan ile evlendi. Fakat yeni kocası Malatya halkına çok baskı yapıp büyük miktarda altın topladı. Bu durum karşısında oğlu Tuğrul Arslan ile gizlice anlaşan Ayşe Hâtun, Bizans’a kaçmak üzere olan İl Arslan’ı yakalatıp hapsetti. Daha sonra bu emîrin öldürüldüğüne dair şayialar çıkardılar, herkes onun öldürüldüğünü zannetti. Bu emîri bir yıl sonra da Büyük Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar’a gönderdi. Sultan Muhammed Tapar, İl Arslan’ın kendisine gönderilmesi üzerine, elinde esir olarak tuttuğu Kılıçarslan’ın oğlu Melikşah’ı (Şahinşah) Malatya’ya gönderip sultan ilân ettirdi.
Melikşah (Şahinşah) bir süre sonra Konya’ya gelip, burada Türkiye Selçuklu tahtına çıkarak hükümdarlığını ilân etmiş ve kardeşleri Mesud ile Arab’ı hapsettirmiştir. Melikşah (Şahinşah) Malatya’da bulunan bazı emîrlerin desteği ile Konya tahtına hâkim olabilmiştir.