TÜRK MİTOLOJİSİ

Ömer Tuğrul KARA A. Giriş İnsanlık tarihin en eski zamanlarından beri drama terim olarak olmasa da kavram olarak varlığını korumuştur. İlkel insanların mağara resimlerindeki figürlerinden, Orta Çağ insanının hasat mevsimindeki eğlenceli…

Prof. Dr. Şükrü Halûk AKALIN Türk tarihinin ve Türk kültürünün önde gelen simaları yüzyıllar geçse bile milletimizin gönül dünyasında yaşamağa devam ederler. Dede Korkut’tan Nasrettin Hoca’ya, Hoca Ahmet Yesevî’den Yunus Emre'ye, Oğuz…

Dr. Yaşar KALAFAT Biz çalışmamızda Rahmetli hocamız Bahaeddin Ögel’in kısa biyografisini verdikten sonra onun Türk kültür tarihine yönelme seyrine ve eserlerinden mitoloji konulu olanlara kısaca değineceğiz. Bugün yapılmaya çalışılanlar…

Yrd. Doç. Dr. Serdar UĞURLU Günümüzden bir asır öncesine kadar eski Türklerin dini denilince bu hususta yeterli birikimi bulunmayan dönemin sosyal bilimcilerinin akıllarına gelen ilk mistik yapı Şamanizm olmuştur. Üstelik Şamanizm…

su_button background="#0a1878" size="5" icon="icon: bank" text_shadow="2px 2px 2px #000000"]Prof. Dr. Mustafa SEVER Auguste Comte’a göre “insanlık bir­biri ardınca üç halden geçmiştir ki şun­lardır: Teolojik hal ki bunda insan olay­ların…

M. JA. ZONRNICKAJA Çev.: Metin ÖZARSLAN Şaman ayinlerinin, şiirsel ve olağanüstü mistik güçlerle, dinleyici/izleyiciler üzerinde kuvvetli bir etki yaratan ilahiler ve sihirli sözler eşliğinde sunulan kendine has bir biçimi vardı. Bütün…

Engin GÜNGÖRMEZ Türkler ve İslamiyet meselesi incelenirken Türklerin İslam medeniyeti ve İslam medeniyetinin Türkler üzerinde ki etkileri gibi iki önemli konunun derinlemesine araştırılması gerekmektedir. Bunun için öncelikle Türklerin…

Aslı Kahraman ÇINAR Konar-göçer bozkır kavimleri içerisinde varlığı yaşamlarının her alanında görülen kurt motifi, bozkır sosyal hayatının içerisine adeta sinmiştir. Sadece sosyal hayatın değil dini yaşamın içerisinde de başlı başına bir…

Kerim YUND Ankara’nın adalet tapınağı olan. Adliye Sarayının ikinci kat koridorlarında, Nisan 1952 den beri bir elinde terazi, bir elinde kılıç tutan aşağı yukarı tabiî büyüklükte kabartma bir kadın resmi duvarda asılı bulunmaktadır.…

İsa CEBECİ Bozkır toplumlarının ateşi nasıl buldukları ya da hangi amaçlarla kullandıkları gibi sorulara yapılan araştırmalar sonucunda cevaplar bulabiliyoruz. Burada ilk göze çarpan olgu bozkır topluluklarının ateşin bulunuşuyla ilgili…

Ekrem AYAN Yersu kültü büyük imparatorluklar zamanında gelişerek önemli bir kült haline gelmiştir. Göktürk İmparatorluğu devrinde yersuruhların önemi Orhun Kitabelerinde anlaşılmaktadır. Göktürklerin mukaddes yersuıduk yersub kavramıyla…

Muhammet KUZUBAŞ Rüya; Arapça “re’y: görme, görüş” mastarından türemiş bir kelimedir. Sözlükte “düş” (Develioğlu 1997: 902); “uyku sırasında görülen şey”(Doğan 1987: 944) gibi anlamlara gelir. Genel olarak rüya; insanın, uyku sırasında…

Samire MÖMİN Orta Asya Toplulukları (Eski Türkler) doğada bazı gizli kuvvetlerin varlığına inanmışlardır. Tabiat güçlerine itikad, hemen hemen bütün halk dinlerinde mevcuttur. Fiziki çevrede bulunan dağ, deniz, ırmak, ateş, fırtına, gök…

Ord. Prof. Dr. Zeki Velidi TOGANBozkurt, Türk milletinin totemidir. Totem, İçtimaî mana taşıyan bir semboldür. Bozkurtun totemliği de ayrı Türk zümrelerinde başka başka anlaşılmıştır. Göktürklerde dişi kurt, bir cedde (büyük anne);…

Onur Alp KAYABAŞI 1. GİRİŞ Mitolojik unsurlar ait oldukları toplumun bilinçaltından çeşitli şekillerle açığa vurularak, toplumdaki bireylerin inanış ve uygulamalarında kendisini göstermektedirler. Dolayısıyla bilinçaltından gelen, arkaik…

Prof. Dr. Fuzuli BAYAT Mitolojik ve dinsel öğretilerde mükemmellik kaynağı olan başlangıç bir cennet olarak tasavvur edilir. O bakımdan mitolojilere ve dini sistemlere göre mükemmellikten, dolayısıyla ilk başlangıçtan uzaklaşan insanlık…

Okt. Dr. Fatma ATEŞ Dünya mitolojilerinde bazı hayvanlar insanlar tarafından saygı duyulur bir konuma getirilmiştir. Bu konum zaman içerisinde değerinden bir şey kaybetmemiş aksine kült haline getirilmiştir. Makalemizde bu hayvanlardan…

Prof. Dr. Abdülhalûk M. ÇAY 1993 yılında beşinci baskısını yaptığımız "Türk Ergenekon Bayramı/Nevruz" adlı eserimizde yer alan Ergenekon destanı ve Nevrûz konusundaki düşüncelerimiz öyle anlaşılıyor ki bazılarını rahatsız etmiş…

Dr. Eva Jane Neumann FRİDMAN 1937’den önce Tuva’da 700’den fazla, daha doğrusu 725 etkin şaman vardı. Pragmatik deyimle, şaman, köyde bilgi sahibi tek kişiydi. Günümüzde, yerli Tuvaların sayısı 210.000 olmasına rağmen, sadece 37 şaman…

Yunus BERKLİ Bu makalede, Türklerde tarih boyunca görülen at sevgisi ve öneminin boyutlarını, sa­nat eserleri ve Türk kültüründeki tezahürünü ve bunu oluşturan geleneğin arka planındaki gerekçelerini incelemeye çalışacağız. Çünkü Türk…

Prof. Dr. Abdülkadir İNAN Horasan ve Curcan Türklerinin, yani İran-Turan hududundaki Türklerin İslam ordularıyla halife Ömer zamanında temasta bulunduklarına dair haberler vardır. Tabarî’nin naklettiği bir rivayete göre Curcan Beyi olan…

Prof. Dr. Harun GÜNGÖR Eski Türk dini ile ilgili birçok problem vardır. Şimdiye kadar bu konuda yapılmış olan araştırmaları dikkate aldığımızda da söz konusu problemleri daha açık şekilde tesbit etmemiz mümkündür. Ancak biz doğrudan konuya…

Yrd. Doç. Dr. Ruhi ERSOY Bu çalışmada geleneksel Türk dini hayatının çok yönlü fonksiyonuyla varlık gösteren kadın kamların tarihi gelişim içinde geçirdiği, değişim, dönüşüm, paylaşım serüveni ve işlevleri Türk Kültürü’nün terkip…

Prof. Dr. Özkul ÇOBANOĞLU Bu çalışmanın konusunu; Türk Mitolojisi’nde en önemli “köken mit”leri arasında yer alan “kayın ağacı”nın “kutsallaşmasının maddi kültürel muhtemel nedenlerinin tespit edilmesi oluşturmaktadır. Bilindiği gibi…

Prof. Dr. Mustafa ÜNAL “Bitiş gördüğün baştır, mezar beşiğe aştır, Ölü diriye eştir, düşün biraz derince.” (Atsız) 26 Temmuz 2007’de Ecel Kuşu’na yakalanan Mehmet Cihat Özönder Hoca’nın ruhuna... Bu kısa çalışmada, tarihsel olarak aynı…

Yrd. Doç. Dr. Yıldız KOCASAVAŞ Türkler hayat tarzlarına bağlı olarak tarihî süreç içinde muhtelif dinî inançlar içinde yaşayışlarını sürdürmüşlerdir. Bilinen en eski inanç sistemlerinden biri de Gök Tanrı inancıdır. İ. Kafesoğlu’na göre,…

Yrd. Doç. Dr. Fatma Ahsen TURAN Dinlerin mukayeseli tarihinin başlangıcı, materyalist ve pozitivist propagandanın doruk noktasına çıktığı XIX. yüzyılın ortalarına doğru dayanmaktadır. Çünkü Auguste Comte “pozitivist ilmihalini” 1852’de ve…

Prof. Dr. Fuzuli BAYAT Tarihin başlangıcından bugüne kadar erkekle kadın arasındaki biyolojik farklılığın sezilmesi iki cins arasındaki ayrımı yapmışsa da son dönemlerde ortaya çıkan toplumsal cinsiyet (gender) kavramı erkekle kadın…

İnanç, kültür kavramını meydana getiren, topluluklara millet olma özelliğini kazandıran önemli bir unsurdur. Dil, ortak geçmiş, geleceğe bakış vs. de kültürü meydana getiren diğer unsurlardandır. Şüphesiz, kültür kavramı içerisinde bu…

Arş. Gör. Mehmet ÇERİBAŞ Mitoloji, semboller ilmidir. Mitolojideki semboller hangi millete aitse, o milletin kültür evrenine işaret eder. Mitolojideki semboller daha çok kelimelerden müteşekkildir. Bu nedenle kelimelere sadece dil kodları…