Bugün %75’inin Rusya Federasyonu’na bağlı özerk bir cumhuriyet olan Başkurdistan’da yaşayan Başkurtların nüfusu 1.300.000 kadardır. XX. asrın yirmili yıllarına kadar Başkurtça, Başkurt Türkçesi veya Başkurt dili diye anılan bir yazı dilleri olmayan Başkurtlar, yazı dili olarak; XIX. asrın ikinci yarısına kadar İdil-Ural boyu Türkçesini (Bulgar Türkçesi), XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Tatar Türkçesini ve nihayet Ekim devriminden sonra da yeni oluşturulan Başkurt Türkçesini yazı dili olarak kullanmışlardır.
Başkurt Türkçesinin tarihi gelişimi ile ilgili birbirine yakın üç önemli görüş vardır:
J. G. Kiyekbayev, Başkurt Türkçesinin tarihi gelişimini üç devreye ayırır:
1) XV-XVI. yüzyıllardan başlayarak XIX. yüzyılın ikinci yarısına kadar olan edebi dil: Klasik halk edebiyatı ürününlerinde, destanlarda, yırlarda, hikayelerde, rivayetlerde, kahramanlık destanlarında, efsanelerde ve diğer halk edebiyatı ürünlerinde rastlanılan dil. Bu devirde Başkurt halkının resmi yazı dili olarak Ural-Volga (İdil) boyu Türki2 dili kullanılıyor.
2) XIX. yüzyılın ikinci yarısından Ekim (1917) devrimine kadar olan devir: Başkurt dili esasına dayalı yazı dili oluşturma çalışmalarının başladığı devir. Bu devrin sonunda, XX. yüzyılın başından Ekim devrimine kadar Başkurt topluluğunun resmi yazı dili olarak Başkurt dilinin leksik, gramatik özellikleri de göz önünde bulundurularak Eski Türki diline yakın olan eski Tatar dili kullanılıyor.
3) Ekim devriminden sonraki ilk yıllardan başlayarak (1919-1922) günümüze kadar olan devir: Yerel Başkurt ağızlarının esas alındığı edebi yazı dilinin meydana geldiği devir.
Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü / Türkiye