Azerbaycan’da “Meyhana”
Azerbaycanlı dâhî bestekar Üzeyir Hacıbeyli, meyhanayı ilk kez Köroğlu operasında kullanan müzik adamı idi. Bu sanatın bir sahne sanatı kimliğine kavuşup geniş kitlelere yayılmasında öncülük eden kişi de meyhana ustası Nizâmi Remzi olmuştur. Azerbaycan’da Meyhana, uzun yıllar yasaklanmış olmasına karşılık, bugün, geniş kitlelerin büyük ilgi gösterdiği, sevdiği ve koruduğu bir halk sanatı konumundadır. Başka bir söyleyişle, Nizami Remzi’nin meyhanayı geniş kitlelere yayma hedefi, aradan geçen on yılı aşkın süre içinde yerine gelmiştir.
Bu bağlamda, son yıllarda meyhanacıların sayısında da önemli bir artış olmuş, ayrıca; bu sanatın çeşitli yönleri hakkında son yıllarda bilim-kültür-sanat câmiâsına materyal sağlanması yönünde, takdire şayan araştırmalar görülmeye başlanmıştır.
Televizyon programlarında, basın-yayın organlarında, geniş halk konserlerinde, toylarda, şenliklerde, film ve müzik sanayiinde de meyhana, kendisine bir yer edinmeye başlamıştır. Bazı bestekarlar, eserlerinde de meyhanayı işlemektedir. Bu bağlamda Aziza Mustafa Zadeh’in “Seventh Truth” adlı kasetinde, meyhanayı “pop-jazz-rap” tarzı karma bir düzenleme ile kullanması, onun popüler müzik kültürünün içinde de yer almaya başladığını gösteren sevindirici örneklerden biridir.
Dileğimiz, gelenek yoluyla yüzyıllar ötesinden özenle korunarak gelen bu sanatın, modernizasyon adına dejenerasyona uğratılmamasıdır. Bu bağlamda, sadece Azerbaycan’ın değil, genel olarak Türk Kültür hayatının önemli bir unsuru olan meyhananın, yakın bir gelecekte, kültür, sanat ve ilim sahasında layık olduğu ilgiye kavuşacağına şüphe yoktur. Bu sanatın yaşayan ustalarını baş tacı etmek ise, öncelikle kadirşinas Azerbaycanlı kardeşlerimizin görevidir.
İstanbul Teknik Üniversitesi Türk Mûsikîsi Devlet Konservatuvarı / Türkiye