1789 Fransız İnkılâbı zamanında, Osmanlı pâdişâhı olan III. Selîm’in saltanat devri Türk kültür ve medeniyet tarihinde bir dönüm noktası sayılır. Selîm’in hayatı, Doğu İslâm dünyası ile Batı Hıristiyan Avrupa dünyasının, birbirlerine yaklaştığı tarihin çeşitli kültür mücadeleleriyle doludur.
Osmanlı pâdişahı ve Osmanoğullarından gelen İslâm halifelerinin 20. si (başlangıçtan itibaren yapılan sıralamada 93. halife) olan III. Selîm, 23. Osmanlı pâdişahı ve Lâle Devri Hükümdarı III. Ahmed’in torunu, 26. Osmanlı Pâdişahı III. Mustafa’nın oğludur.
III. Selîm, 27 Cemaziyelevvel 1175’te (24 Aralık 1761) İstanbul’da doğmuştur. Annesinin adı Mihrişah Sultan’dır. Osmanlı saray geleneklerine göre ilk doğan şehzâdelere büyük şenlikler yapılırdı. III. Selîm’in doğumu dolayısıyla İstanbul’da haftalarca şenlik yapıldığını Vâsıf Tarihi uzun uzun yazmaktadır.
III. Selîm’in babası III. Mustafa askerî, mülkî sahalarda ıslahat yapmak için gayret göstermiş ve Avrupa’dan uzmanlar getirterek Tophâne’yi ıslah etmiş, Mühendishâne-i Berr-i Hümâyûn’u kurmuştur. III. Mustafa, Avrupa medeniyetinden faydalanarak meydana getirdiği bu kurumları ara sıra teftişe gider ve henüz 10-11 yaşlarına girmiş olan oğlu Selîm’i de beraber götürür ve onun devlet işlerine yavaş yavaş alışmasını, öğrenmesini isterdi. Birçok Türk tarihçilerinin kanaatlerine göre, Selîm’in dimağında ıslahat fikirlerinin daha genç yaşlarında yerleşmiş bulunmasında babasının büyük etkileri olmuştur.
Trakya Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi / Türkiye