Birinci Cihan Savaşı sonlarında Moskof Çarlığı’nın yıkılmasıyla kurulan Azerbaycan Türk Devleti, 27 Nisan 1920’de komünist Ruslar tarafından istilâ olunarak ortadan kaldırılmış, bu sırada Moskoflar’ın her girdiği yerde âdetleri olan kırgınlar, yağmalar ve vahşetler bol bol yapılmıştı.
Azerbaycan, Türkiye’yi kuran Türkler’in ilk yığınak bölgesiydi. Anadolu, Irak ve Suriye buradan ilerlemek suretiyle ele geçirilmişti.
On Üçüncü Yüzyılda Horasan’dan Akdeniz’e kadar uzanmış Büyük Türkiye’yi idare eden İlhanlılar’ın merkezî bölgesi Azerbaycan’dı. Yani bir bakıma Türkiye bugün eski başkentini kaybetmiş bir devlet gibidir.
Kuzeyi Rus, güneyi Acem elinde kalmış olan Azerbaycan bugün de Türk’tür. Batı Türkleri’nin bir bölümüdür. Kırgınla, kültürle ve hileyle yok edilmek istenmesine rağmen büyük bir dirilikle direnmekte ve güçlenmektedir.
Kıbrıs, Adalar, Batı Trakya ve Kerkük neyse Azerbaycan da odur. Büyük geçmişi ve kültürü olan büyük milletler nasıl olsa zincirlerini kırarlar. O gün, umulmadık derecede yakın da olabilir. İstek ve inanç her güçlüğü devirir. İnanalım ve bekleyelim.
Ötüken, 16 Nisan 1975, Sayı: 4